Χορευτές σχηματίζουν ανθρώπινη πυραμίδα στο πλαίσιο της αναβίωσης της “Ανδρομάνας” που είναι ένα σπάνιο έθιμο με το οποίο οι κάτοικοι της Δεσκάτης Γρεβενών αποχαιρετούν ανήμερα της Ζωοδόχου Πηγής το Πάσχα.
Το έθιμο αναβίωσε μετά από δυο χρόνια πανδημίας με την συμμετοχή πλήθους κόσμου που κατέκλυσε την κεντρική πλατεία της κωμόπολης, άλλοι, για να πάρουν μέρος στο δρώμενο και άλλοι, για να το παρακολουθήσουν.
Σύμφωνα με την πρόεδρο του Εξωραϊστικού Μορφωτικού Συλλόγου Δεσκάτης, Χρυσούλα Σωτήρη, “το έθιμο αυτό αποτελείται από ιδιόρρυθμα παραδοσιακά τραγούδια και χορούς της Πασχαλιάς, συναντάται μόνο στη περιοχή αυτή και αναβιώνει εδώ και αρκετές δεκαετίες πάντα αυτή την ημέρα, την πρώτη Παρασκευή μετά το Πάσχα.
Η “Ανδρομάνα”, σύμφωνα με την παράδοση συμβολίζει την Παναγία, που παρότι αυτές τις ημέρες σωριάστηκε από τον πόνο, διατήρησε μέσα της την ανδρεία, ενώ κατά μια άλλη εκδοχή συμβολίζει επίσης και την Άνοιξη που ξαναγεννιόνται όλα, όπως ανέμεναν το ίδιο οι σκλαβωμένοι Έλληνες να ξαναγίνει με την Ελλάδα”.
Το έθιμο ξεκίνησε με χορό των γυναικών μπροστά από το δημαρχείο Δεσκάτης και μέσα από κεντρικό δρόμο, βρέθηκαν στην κεντρική πλατεία όπου στήθηκε ο “τρανός” χορός, ο οποίος αποτελείται από ομάδες χορευτών των είκοσι ατόμων, που χορεύουν σε κύκλους, με αργό ρυθμό, τραγούδια της περιοχής τα οποία τραγουδιόνται μόνο εκείνη την ημέρα.
Όπως, μας ανέφερε ο Ζήσης Κόγιας και έγινε στο τέλος του εθίμου χορεύεται η “Ανδρομάνα”, ένας χορός που αποτελείται από άνδρες που σχηματίζουν τρία πατώματα, έξι στο πρώτο, πέντε στο δεύτερο-πάνω στις πλάτες των πρώτων και άλλοι τρεις στην κορυφή.
Η ανθρώπινη πυραμίδα που σχηματίζεται, δίνει την ευκαιρία στο χορό να αλλάξει και τους ρυθμούς των τραγουδιών, που από αργούς και λυπητερούς μετατρέπονται σε γρήγορους και εύθυμους. Είναι μάλιστα και η στιγμή που τραγουδιέται το “ώρα καλή σου Πασχαλιά και τώρα και του χρόνου …”, το τραγούδι με το οποίο γίνεται το “κατευόδιο της Πασχαλιάς”.
Στην αναβίωση του εθίμου συμμετείχε ο δήμαρχος Δεσκάτης, Δημήτρης Κορδιλάς, ο οποίος υποστήριξε ότι μέλημα του δήμου, είναι η ένταξη του μοναδικού αυτού εθίμου στην Ελλάδα, στην άυλη πολιτιστική κληρονομιά της UNESCO. Στις εκδηλώσεις και στον χώρο συμμετείχε και ο αντιπεριφερειάρχης Π.Ε. Γρεβενών, Θανάσης Φωλίνας.
Επιμέλεια: Ευάγγελος Μητρούσιας
