Οι λοιμώξεις που προκαλούνται από ιούς μπορεί να είναι μεταδοτικές για αρκετές ημέρες πριν και μετά την εκδήλωσή τους.
Τι ισχύει για τη γρίπη, τον κορωνοϊό, τα κοινά κρυολογήματα (ιώσεις), τη λοιμώδη μονοπυρήνωση και άλλες ιογενείς λοιμώξεις.
Με γοργούς ρυθμούς εξαπλώνονται εφέτος οι ιογενείς λοιμώξεις του αναπνευστικού, με τη γρίπη να κυριαρχεί, τον κορωνοϊό να δείχνει τάσεις υποχώρησης και πολλούς ασθενείς να έχουν ταυτοχρόνως όχι μία, αλλά δύο λοιμώξεις.
Για πόσες μέρες, όμως, είναι οι ασθενείς μεταδοτικοί και πρέπει να προσέξουν ώστε να προφυλάξουν τους γύρω τους; Η απάντηση εξαρτάται από κάθε ιό ξεχωριστά, αλλά συχνά η μετάδοση αρχίζει πριν εκδηλώσουν τα πρώτα συμπτώματα.
Το βρετανικό Εθνικό Σύστημα Υγείας (NHS) δημοσίευσε έναν κατάλογο με τη μεταδοτικότητα των πιο συνηθισμένων ιογενών λοιμώξεων. Να τι αναφέρει:
Γρίπη
Η γρίπη συνήθως είναι πιο μεταδοτική:
- Από 1 ημέρα πριν αρχίσουν τα συμπτώματά της
- Έως και 3-7 ημέρες αργότερα
Τα παιδιά και όσοι έχουν εξασθενημένο ανοσοποιητικό μπορεί να είναι μεταδοτικοί για μερικές επιπλέον ημέρες.
Κορωνοϊός
Αν έχετε νοσήσει από τον κορωνοϊό, μπορείτε να τον μεταδίδετε σε άλλα άτομα επί έως 10 ημέρες μετά την έναρξη της λοίμωξης. Ωστόσο οι περισσότεροι ασθενείς δεν είναι πια μεταδοτικοί μετά την 5η ημέρα.
Ιώσεις (κοινό κρυολόγημα)
Οι ιώσεις είναι μεταδοτικές από 1-2 ημέρες πριν από την έναρξη των συμπτωμάτων τους έως ότου υποχωρήσουν όλα. Οι περισσότεροι ασθενείς είναι μεταδοτικοί επί έως και 2 εβδομάδες.
Πάντως τα συμπτώματά τους συνήθως είναι εντονότερα τις πρώτες 2-3 ημέρες. Τις ίδιες ημέρες είναι και οι ασθενείς περισσότερο μεταδοτικοί.
Βρογχίτιδα
Η διάρκεια μετάδοσης της βρογχίτιδας εξαρτάται από την αιτία της. Συνήθως προκαλείται από τους ίδιους ιούς που προκαλούν γρίπη ή κοινό κρυολόγημα. Επομένως θα είστε μεταδοτικοί όσο καιρό έχετε συμπτώματα αυτών των λοιμώξεων.
Ανεμοβλογιά
Η ανεμευλογιά, όπως είναι η επιστημονική ονομασία της, αρχίζει να είναι λοιμώδης 2 ημέρες πριν εμφανιστεί το χαρακτηριστικό εξάνθημά της. Παραμένει μεταδοτική έως ότου σχηματιστεί κρούστα. Αυτό συνήθως συμβαίνει 5 ημέρες έπειτα από την αρχική εμφάνιση.
Λοιμώδης μονοπυρήνωση
Η λοιμώδης μονοπυρήνωση συνήθως μεταδίδεται με την άμεση επαφή με το σάλιο ενός ασθενούς. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο συχνά αποκαλείται «ασθένεια των φιλιών».
Οι ασθενείς μπορεί να είναι μεταδοτικοί επί 7 εβδομάδες (από μερικές ημέρες πριν εκδηλώσουν συμπτώματα έως ότου αυτά υποχωρήσουν πλήρως). Αν νιώθουν καλά και συμφωνήσει ο θεράπων ιατρός, μπορούν να επιστρέψουν στο σχολείο ή στην εργασία τους. Αρκεί να αποφύγουν τα φιλιά και να μην μοιράζονται με άλλα άτομα αντικείμενα όπως ποτήρια, πιάτα κ.λπ.
Ιλαρά
Τα συμπτώματά της συνήθως αρχίζουν 10 ημέρες μετά τη μόλυνση. Οι ασθενείς συνήθως είναι πιο μεταδοτικοί από την ημέρα που θα εμφανιστούν τα συμπτώματα έως 4 ημέρες μετά την εκδήλωση δερματικού εξανθήματος. Τα πρώτα συμπτώματα της ιλαράς είναι:
- Πυρετός
- Κόκκινα μάτια
- Συμπτώματα κοινού κρυολογήματος (π.χ. συνάχι, δακρύρροια, φτάρνισμα)
Δύο έως 4 ημέρες αργότερα εμφανίζεται ένα γενικευμένο, κηλιδώδες εξάνθημα, που φυσιολογικά «σβήνει» έπειτα από περίπου μία εβδομάδα.
Παρωτίτιδα (μαγουλάδες)
Η παρωτίτιδα προκαλεί διόγκωση των σιελογόνων αδένων. Οι αδένες αυτοί βρίσκονται ακριβώς κάτω και μπροστά από τα αυτιά. Η παρωτίτιδα είναι πιο μεταδοτική από 1-2 ημέρες πριν από την διόγκωση των σιελογόνων αδένων έως περίπου 9 ημέρες αργότερα.
Ερυθρά
Οι ασθενείς με ερυθρά είναι μεταδοτικοί για τουλάχιστον 5 ημέρες μετά την έναρξη του εξανθήματός της. Κατ’ αυτό το χρονικό διάστημα δεν πρέπει να πηγαίνουν στο σχολείο ή στη δουλειά, ούτε να έρθουν σε επαφή με έγκυο γυναίκα.
Έρπης ζωστήρας
Ο έρπης ζωστήρας δεν μεταδίδεται σε άλλα άτομα. Προκαλείται, όμως, από τον ιό της ανεμοβλογιάς και όσοι δεν την έχουν περάσει, μπορεί να αναπτύξουν ανεμοβλογιά εάν εκτεθούν στον έρπη. Οι ασθενείς μπορεί να είναι μεταδοτικοί επί όσο καιρό υπάρχει διαφυγή υγρού από το εξάνθημά του.
Αμυγδαλίτιδα
Η αμυγδαλίτιδα από μόνη της δεν είναι μεταδοτική, αλλά οι ιοί που την προκαλούν είναι. Η διάρκεια της μετάδοσης εξαρτάται από τον υπαίτιο ιό.