Οι εκπρόσωποι των Επιστημονικών Φορέων και Συλλόγων της Μαγνησίας συναντήθηκαν, την Παρασκευή 22 Απριλίου 2023, προκειμένου να επικαιροποιήσουν την θέση της Επιτροπής σχετικά με τη σχεδιαζόμενη δημιουργία υπεράκτιου πλωτού τερματικού σταθμού υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) (πλέον) σε σταθερό σημείο πλησίον της ακτής στην περιοχή «Κριθαριά» Βόλου (με συντεταγμένες Χ : 39 17; 38;; N Y; 22;; 55; 36;; E), κατόπιν έκδοσης της με αριθμό 138/2022 Απόφασης της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (P.A.E.), για την χορήγηση Άδειας Ανεξάρτητου Συστήματος Φυσικού Αερίου (Α.Σ.Φ.Α.) στην επιχείρηση «MEDITERRANEAN GAS A.E.».
Στη συνεδρίαση της Επιτροπής παρίσταται, ως εκπρόσωπος του Ενιαίου Συλλόγου Διδασκόντων Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, η κα Αγγελική Μπρούζγου.
Υπενθυμίζεται ότι η Επιτροπή έχει εκφράσει ρητά την αντίθεσή της στη δημιουργία υπεράκτιου πλωτού τερματικού σταθμού υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) (πλέον) στην ευρύτερη περιοχή του Λιμένα Βόλου, με την ομοίως ρητή επισήμανση ότι είναι αντίθετη και σε οποιαδήποτε άλλη τυχόν χωροθέτηση της οικείας δραστηριότητας, με χαρακτηριστικά αντίστοιχης εγγύτητας με λοιπές υφιστάμενες δραστηριότητες εντός διαμορφωμένου οικιστικού, φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος, (βλ. σχετικά το από 23.03.2022 Δελτίο Τύπου της Επιτροπής).
Περαιτέρω, υπενθυμίζεται ότι η Επιτροπή προσεγγίζει τα ζητήματα που άπτονται των εν γένει παραγωγικών δραστηριοτήτων (υφιστάμενων ή προοπτικών) υπό το πρίσμα των αρχών της αειφορίας και της βιώσιμης ανάπτυξης, όπως οι έννοιες αυτές έχουν διαπλαστεί από την νομολογία του ΣτΕ. Η Επιτροπή τοποθετείται καταρχήν θετικά σε σχεδιαζόμενες επενδυτικές δραστηριότητες στον – απολύτως κρίσιμο – χώρο της ενέργειας, ιδιαίτερα δε σε δραστηριότητες που συμβάλλουν στην ενεργειακή αυτάρκεια της Χώρας και την ανάδειξη της Μαγνησίας σε ενεργειακό κόμβο, υπό την αυτονόητη προδιαγραφή του σχεδιασμού, της υλοποίησης και της λειτουργίας αυτών με όρους αειφορίας και βιώσιμης ανάπτυξης, ώστε εν τέλει τα οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες, παρόντα και προοπτικά, να είναι αντικειμενικά υπέρτερα των συνεπειών που προκαλούν αναπόφευκτα οι ανθρωπογενείς δραστηριότητες στο φυσικό, οικιστικό και πολιτιστικό περιβάλλον.
Έτι περαιτέρω, στο παρόν, αρχικό, στάδιο της σύνθετης διαδικασίας διοικητικής αδειοδότησης της σχεδιαζόμενης δραστηριότητας, κατά το οποίο είναι διαθέσιμα περιορισμένα, πρόδρομα μόνο, στοιχεία που άπτονται τόσο της χωροθέτησης, όσο και των προδιαγραφών υλοποίησης και εν τέλει λειτουργίας αυτής (δραστηριότητας), οι εκπρόσωποι των Επιστημονικών Φορέων και Συλλόγων της Μαγνησίας εστίασαν ιδιαίτερα στις τυχόν συνέπειες που δύναται να επιφέρει ο φερόμενος χωροταξικός σχεδιασμός και η τυχόν υλοποίηση της δραστηριότητας εντός του (διαμορφωμένου) οικιστικού, φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος της περιοχής, σε σχέση με τα τυχόν αντικειμενικά οφέλη για την ευρύτερη τοπική κοινωνία από την άσκηση αυτής.
Στο πλαίσιο αυτό – όσον αφορά στη νέα φερόμενη χωροθέτηση της σχεδιαζόμενης δραστηριότητας δημιουργίας υπεράκτιου πλωτού τερματικού σταθμού υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) (πλέον) σε σταθερό σημείο πλησίον της ακτής στην περιοχή «Κριθαριά» Βόλου (με συντεταγμένες Χ : 39 17; 38;; N Y; 22;; 55; 36;; E) – η Επιτροπή επισημαίνει τα ακόλουθα :
- Η εγγύτητα της σχεδιαζόμενης δραστηριότητας στο ευρύτερο διαμορφωμένο οικιστικό, φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον της περιοχής (οικισμοί, βιότοποι, αρχαιολογικός χώρος) εγείρει, αυτοτελώς, κρίσιμα ερωτήματα περί της συμβατότητας και δυνατότητας αρμονικής συνύπαρξης της σχεδιαζόμενης δραστηριότητας, με αυτές που ήδη ασκούνται.
- Μέρος μόνον των ζητημάτων που εγείρονται από την φερόμενη χωροθέτηση της δραστηριότητας είναι αυτά που άπτονται αφενός της ασφάλειας ανθρώπων και υποδομών σε περίπτωση ατυχήματος, είτε λόγω μη τήρησης των προβλεπόμενων (ιδιαίτερα αυστηρών) μέτρων ασφαλείας, είτε λόγω αστοχίας υλικού, αφετέρου της περιβαλλοντικής υποβάθμισης των ευπαθών οικοσυστημάτων της περιοχής (θαλάσσιος χώρος, ακτογραμμή κλπ.), ενδεχόμενα που δεν μπορούν να αποκλεισθούν, σε θεωρητικό ή πρακτικό επίπεδο.
- Στην περίπτωση αυτή, η απόλυτη εγγύτητα της άσκησης της σχεδιαζόμενης δραστηριότητας με το ευρύτερο διαμορφωμένο περιβάλλον, σύμφωνα με όσα προεκτέθηκαν, – σε απόσταση που υπό οποιαδήποτε εκδοχή δεν μπορεί να χαρακτηριστεί «εύλογη» κατά την έννοια της Οδηγίας ΕΕ 2012/18 και τις αναφορές της σχετικής επιστημονικής βιβλιογραφίαςαποτελεί αυτοτελώς πηγή κινδύνου πρόκλησης σοβαρών αρνητικών συνεπειών σε αυτό.
- Εγείρονται σοβαρά ερωτήματα για το πλαίσιο δημιουργίας και άσκησης της σχεδιαζόμενης δραστηριότητας (και) στο νέο σημείο προτεινόμενης χωροθέτησης αυτής, λαμβανομένου υπόψη ότι αυτή δεν εντάσσεται σε υφιστάμενο (συμπλεκτικά, χερσαίο και θαλάσσιο) γενικό ή ειδικό ρυθμιστικό πλαίσιο και χωροταξικό σχεδιασμό άσκησης παρόμοιας δραστηριότητας, ούτε σε πράξη καθορισμού ζώνης ανάπτυξης παραγωγικών δραστηριοτήτων, ούτε προβλέπεται σε ειδική νομική διάταξη.
- Ενόψει και των παραπάνω, αυτοτελώς εγείρονται σοβαρά ερωτηματικά για τη (χρονική) αρμοδιότητα της Ρ.Α.Ε. να γνωμοδοτεί, όσον αφορά στη νομιμότητα και καταλληλότητα της προτεινόμενης χωροθέτησης, στο παρόν στάδιο της σύνθετης διαδικασίας διοικητικής αδειοδότησης της σχεδιαζόμενης δραστηριότητας.
- Μέχρι σήμερα, υφίσταται αντικειμενική αδυναμία ουσιαστικής κοινωνικής διαβούλευσης – με κύρια, αν όχι αποκλειστική, ευθύνη της φερόμενης επενδύτριας επιχείρησης «MEDITERRANEAN GAS A.E.» – καθώς η τελευταία έχει καταστήσει γνωστά ελάχιστα, πρόδρομα μόνο, στοιχεία που άπτονται τόσο της χωροθέτησης, όσο και των προδιαγραφών υλοποίησης και εν τέλει λειτουργίας της σχεδιαζόμενης δραστηριότητας της (συμπεριλαμβανομένων και αππτών αντικειμενικών ωφελειών για την ευρύτερη τοπική κοινωνία από την άσκηση αυτής). Πάντως, σημειώνεται ότι η βιβλιογραφική αποτίμηση της λειτουργίας συναφών δραστηριοτήτων δεν προδιαγράφει αφενός τη δημιουργία σημαντικού αριθμού θέσεων εργασίας, αφετέρου την ύπαρξη αντισταθμιστικών οικονομικών ωφελημάτων (δωρεάν ή εκπτωτικές παροχές κατανάλωσης φυσικού αερίου κλπ.).
Με βάση τα παραπάνω αναφερόμενα η Επιτροπή κρίνει ότι (και) η συγκεκριμένη επιλογή χωροθέτησης της σχεδιαζόμενης δραστηριότητας παρίσταται αντίθετη, άλλως ασύμβατη με τις αρχές της αειφορίας και της βιώσιμης ανάπτυξης – ειδικότερα δε με τις αρχές της «φέρουσας ικανότητας» της περιοχής και της «πρόληψης, όπως οι έννοιες αυτές έχουν διαπλαστεί από την νομολογία του ΣτΕ – και συνεπώς εκφράζει την αντίθεσή της με αυτή (νέα χωροθέτηση της σχεδιαζόμενης δραστηριότητας).
Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή – αξιολογώντας το εν λόγω ζήτημα ως απολύτως κρίσιμο και τροχιοδεικτικό για τη βιώσιμη ανάπτυξη της Μαγνησίας – θα εξακολουθεί να παρακολουθεί στενά τη διοικητική εξέλιξη αυτού, παρεμβαίνοντας με οποιονδήποτε τρόπο κρίνει κατάλληλο, στην κατεύθυνση άσκησης μιας δραστηριότητας που θα αποβαίνει επωφελής για την περιοχή, αυστηρά με όρους αειφορίας και βιώσιμης ανάπτυξης για τις τοπικές κοινωνίες και το οικιστικό, φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον αυτής.
Βόλος, 24 Απριλίου 2023
Οι εκπρόσωποι των Επιστημονικών Φορέων & Συλλόγων
