Τα έσοδα που θα επιφέρουν στον ΕΦΚΑ οι αυξήσεις στις ασφαλιστικές εισφορές που θα πραγματοποιηθούν από 1.1.23 σε περίπου 1,2 εκατ. μη μισθωτούς ασφαλισμένους πρόκειται να στηρίξουν την αύξηση που θα δοθεί στις κύριες συντάξεις.
Επίσης, από το ποσό της καταβαλλόμενης εισφοράς εξαρτάται η μελλοντική σύνταξη του ασφαλισμένου. Στις παραδοχές αυτές προέβη το υπουργείο Εργασίας, διά του αρμόδιου υφυπουργού Πάνου Τσακλόγλου, απαντώντας σε σχετικές επίκαιρες ερωτήσεις που υποβλήθηκαν στη Βουλή.
Ειδικά για το σκέλος των ασφαλιστικών εισφορών, η τοποθέτηση είναι ξεκάθαρη: «Επιπρόσθετα, απαραίτητο κρίνεται να τονιστεί πως σε διανεμητικά συστήματα, όπως αυτό της χώρας μας, οι συντάξεις χρηματοδοτούνται από τις εισφορές των σημερινών εργαζόμενων. Συνεπώς η αύξηση της μίας πλευράς της εξίσωσης χωρίς την αντίστοιχη αύξηση της άλλης πλευράς -δεδομένου ότι φέτος θα αυξηθούν για πρώτη φορά έπειτα από 12 χρόνια οι συντάξειςδημιουργεί ή μεγεθύνει δημοσιονομικές ανισορροπίες».
Αναλογικότητα
Στην ίδια απάντηση, επισημαίνεται ότι από το ύψος των καταβαλλόμενων εισφορών προκύπτει και το τελικό ποσό της σύνταξης που θα λάβουν στη λήξη του εργασιακού τους βίου οι μη μισθωτοί εργαζόμενοι. Άρα, αν τώρα δεν αυξηθούν οι ασφαλιστικές εισφορές, τότε οι μελλοντικές συντάξεις θα είναι μικρότερες του αναμενόμενου.
Ακριβέστερα τονίζεται ότι «επειδή ακριβώς το ανταποδοτικό τμήμα της σύνταξης υπολογίζεται στη βάση των εισφορών, αν οι εισφορές δεν αυξηθούν, οι μελλοντικές συντάξεις των μη μισθωτών θα είναι εξαιρετικά χαμηλές, οδηγώντας σε χαμηλό βιοτικό επίπεδο των μη μισθωτών νυν ασφαλισμένων και μελλοντικών συνταξιούχων».
Υπενθυμίζεται ότι οι εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών και των αυτοαπασχολούμενων από 1.1.2020 προκύπτουν στη βάση της ασφαλιστικής κατηγορίας που έχει θεσπιστεί τόσο για κύρια ασφάλιση όσο και για επικούρηση και εφάπαξ. Οι ασφαλισμένοι του πρώην ΟΑΕΕ και του πρώην ΕΤΑΑ έχουν το δικαίωμα να επιλέξουν μία από τις έξι θεσμοθετημένες ασφαλιστικές κατηγορίες για να καταβάλλουν τις ασφαλιστικές εισφορές τους. Η πρώτη ασφαλιστική κατηγορία είναι σήμερα στα 210 ευρώ και η έκτη κατά σειρά φτάνει στα 566 ευρώ, όπως φαίνεται στον σχετικό πίνακα.
Ενδεχόμενη αύξηση των εισφορών κατά 10%, όπως είναι πιθανό, θα οδηγήσει την πρώτη ασφαλιστική κατηγορία στα 231 ευρώ, δηλαδή 21 ευρώ υψηλότερα. Αντίστοιχα, στην τελευταία, την έκτη ασφαλιστική κατηγορία, οι εισφορές θα ανέλθουν στα 622,6 ευρώ για κύρια ασφάλιση, δηλαδή υψηλότερες κατά 56,6 ευρώ σε μηνιαία βάση. Άρα η ετήσια επιβάρυνση των μη μισθωτών ασφαλισμένων κυμαίνεται από 252 ευρώ για την 1η και έως 679,2 ευρώ για την 6η ασφαλιστική κατηγορία.
Κάθε χρόνο
Όπως παραδέχεται το υπουργείο Εργασίας, «από την 1η.1.2023 έως την 31η.12.2024 τα ποσά των ασφαλιστικών κατηγοριών προσαυξάνονται κατ’ έτος με διαπιστωτική πράξη του υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων κατά το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή του προηγούμενου έτους. Σε περίπτωση αρνητικής τιμής του ως άνω ποσοστού, το ποσόν της εισφοράς παραμένει στα επίπεδα του προηγουμένου έτους. Από την 1η.1.2025 και εφεξής τα ποσά των ασφαλιστικών κατηγοριών προσαυξάνονται κατ’ έτος κατά τον δείκτη μεταβολής μισθών». Το υπουργείο Εργασίας επισημαίνει ότι, με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, οι μη μισθωτοί σε ποσοστό άνω του 80% επιλέγουν τη χαμηλότερη ασφαλιστική κλάση, καταβάλλοντας εν τέλει μικρότερες εισφορές, αυτές που αντιστοιχούν σε ανειδίκευτο εργάτη αμειβόμενο με τον κατώτατο μισθό.
