Αυξημένες δόσεις για πρώτη φορά από το 2011
Αυξημένες δόσεις θα κληθούν να καταβάλλουν για πρώτη φορά από το 2011 χιλιάδες πελάτες τραπεζών για το στεγαστικό τους δάνειο, μετά την απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) να καθορίσει το βασικό της επιτόκιο από το 0% στο 0,50%.
Ο λόγος γίνεται για προγράμματα κυμαινόμενου επιτοκίου, τα οποία ανάλογα με τους όρους των συμβάσεών τους, θα επιβαρυνθούν σε ετησιοποιημένη βάση κατά 0,10% έως 0,50%.
Αυτό μεταφράζεται σε μία προς τα πάνω αναπροσαρμογή των μηνιαίων καταβολών από 5 έως και 25 ευρώ ανά 100.000 ευρώ οφειλής, με υπολειπόμενη διάρκεια εξόφλησης τα 15 έτη.
Κι αυτό θα είναι μόνο η αρχή, μιας και οι δείκτες με τους οποίους είναι συνδεδεμένα τα επιτόκια αυτών των προϊόντων, θα συνεχίσουν εκτός απροόπτου την ανοδική τους πορεία τουλάχιστον έως και το τέλος του 2022.
Από την άλλη, για όσους έχουν στεγαστικό δάνειο με σταθερό επιτόκιο δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας, μιας και οι μηνιαίες δόσεις θα παραμείνουν αμετάβλητες για όλο το διάστημα ισχύος του.
Το ύψος της ανόδου
Για να μπορέσει κάποιος να υπολογίσει το νέο επιτόκιο με το οποίο θα υπολογιστούν οι επόμενες μηνιαίες δόσεις, θα πρέπει να ανατρέξει στην αρχική σύμβαση της χρηματοδότησής του.
Εκεί θα βρει τον τρόπο υπολογισμού του ονομαστικού του επιτοκίου. Σε γενικές γραμμές οι όροι δανειοδότησης τα τελευταία χρόνια ακολουθούν τρεις κανόνες. Συγκεκριμένα:
1. Η πρώτη κατηγορία αφορά δάνεια που είναι συνδεδεμένα αποκλειστικά με τους δείκτες euribor.
Στην προκειμένη περίπτωση το τελικό επιτόκιο διαμορφώνεται από το άθροισμα του euribor με το σταθερό περιθώριο κέρδους της τράπεζας (sprerad).
Οι συγκεκριμένοι δανειολήπτες έχουν ήδη δει τις δόσεις τους να αυξάνονται τους τελευταίους μήνες και αναμένεται να έχουν νέες επιβαρύνσεις στις επόμενες καταβολές, ανάλογες με την κίνηση του euribor.
Για παράδειγμα σε ένα δάνειο 100.000 ευρώ, με υπολειπόμενη διάρκεια αποπληρωμής τα 15 έτη, το οποίο είναι συνδεδεμένο με το euribor 1 μηνός, η δόση του Αυγούστου θα είναι αυξημένη κατά τουλάχιστον 5 ευρώ περίπου σε σχέση με τον αμέσως προηγούμενο μήνα.
Η τελική επιβάρυνση θα εξαρτηθεί από το ύψος του euribor πριν την ημερομηνία καταβολής της δόσης. Να σημειωθεί ότι ο συγκεκριμένος δείκτης (ενός μήνα) είχε αναρριχηθεί από το -0,26% στις αρχές Ιουλίου στο -0,17% την περασμένη Παρασκευή. Ενισχύθηκε δηλαδή κατά 9 μονάδες βάσης.
2. Η δεύτερη κατηγορία αφορά δάνεια που ναι μεν είναι συνδεδεμένα με κάποιον από τους δείκτες euribor, ωστόσο προβλέπεται ότι για όσο διάστημα είναι αρνητικοί ή παραμένουν σε χαμηλότερα επίπεδα από το βασικό επιτόκιο του ευρώ, χρησιμοποιείται άλλη μέθοδος για τον υπολογισμό του τελικού κόστους.
Υπάρχουν δύο περιπτώσεις, ανάλογα με τη σύμβαση που έχει υπογραφεί:
– Το τελικό επιτόκιο ισούται με το άθροισμα του εκάστοτε δείκτη euribor, εφόσον αυτός διαμορφώνεται σε θετικό έδαφος, πλέον του περιθωρίου της τράπεζας. Αν ο δείκτης είναι αρνητικός, λαμβάνεται υπόψιν το 0% και το τελικό ετησιοποιημένο κόστος είναι ίσο με το sprerad.
Εφόσον, λοιπόν ο δείκτης euribor του δανείου σας παραμένει σε αρνητικό έδαφος, δεν θα αλλάξει κάτι στη δόση του Αυγούστου. Αυτό ισχύει για το euribor 1 μήνα.
Από την άλλη όμως, το euribor 3 μηνών έχει πλέον αναρριχηθεί πάνω από το 0%. Ως εκ τούτου η επόμενη καταβολή θα υπολογιστεί με το νέο euribor, που με βάση το κλείσιμο της Παρασκευής 22/7 διαμορφώνεται στο 0,20%, πλέον του περιθωρίου της τράπεζας.
Για δάνειο 100.000 ευρώ, 15ετούς διάρκειας και με spread στο 2,50%, η επόμενη μηνιαία δόση με τα παραπάνω δεδομένα θα αυξηθεί κατά 10 ευρώ περίπου.
– Σε άλλες συμβάσεις ορίζεται ότι εάν ο δείκτης euribor υπολείπεται του βασικού επιτοκίου της ΕΚΤ, κάτι που ίσχυε όλα τα προηγούμενα χρόνια, λαμβάνεται υπόψιν το δεύτερο για τον υπολογισμό της μηνιαίας δόσης.
Με δεδομένο ότι το ευρωεπιτόκιο αυξήθηκε από το 0% στο 0,50%, οι δανειολήπτες με αυτού του τύπου τις συμβάσεις θα δουν το ονομαστικό τους επιτόκιο να αυξάνεται κατά 50 μονάδες βάσης.
Έτσι, στο στεγαστικό δάνειο του παραδείγματος που προαναφέρθηκε, η επόμενη μηνιαία δόση θα αυξηθεί κατά 25 ευρώ περίπου.
3. Η τρίτη κατηγορία αφορά μόνο στα δάνεια με ετησιοποιημένο κόστος ίσο με το βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ, πλέον του περιθωρίου κέρδους της τράπεζας.
Εδώ τα πράγματα είναι ξεκάθαρα και το ονομαστικό επιτόκιο θα αυξηθεί κατά 50 μονάδες βάσης, όπως και στην αμέσως προηγούμενη περίπτωση.
Έτσι, η μηνιαία δόση για 100.000 ευρώ δανείου, με υπολειπόμενη διάρκεια αποπληρωμής τα 15 έτη και με spread 2,50%, θα αναπροσαρμοστεί σε υψηλότερα κατά 25 ευρώ επίπεδα.
